Wikipèḍia:Èjhâ'ân
Kaca rèya atojjhuwân ghâbây pandhumanna sapa bhâi sè terro nolèsa serradhân è Wikipèḍia Madhurâ. È ḍinna', èjhâ'ân sè èyangghuy iyâ arèya èjhâ'ân sè palèng anyar, atoro' ḍâ' ka buku Pedoman Umum Ejaan Bahasa Madura yang Disempurnakan (Edisi Revisi) [1] sè èpaterbi' è taon 2012 bi' Balai Bahasa Provinsi Jawa Timur. Èjhâ'ân arèya khusus nolès ngangghuy aksara Latèn.
Aksara
Aksara latèn
Bâḍâ 26 aksara sè èyangghuy sè paḍâ bi' bhâsa Indonesia. Aksara-aksara arowa antarana:
| Aksara | Nyama | |
|---|---|---|
| A | a | a |
| B | b | be |
| C | c | ce |
| D | d | de |
| E | e | e |
| F | f | ef |
| G | g | ge |
| H | h | ha |
| I | i | i |
| J | j | je |
| K | k | ka |
| L | l | el |
| M | m | em |
| N | n | en |
| O | o | o |
| P | p | pe |
| Q | q | qi |
| R | r | er |
| S | s | es |
| T | t | te |
| U | u | u |
| V | v | ve |
| W | w | we |
| X | x | eks |
| Y | y | ye |
| Z | z | zet |
Aksara oḍi'
| Aksara oḍi' | Conto pangangghuyân è ḍâlem oca' | ||
| è aḍâ' | è tengnga | è buḍi | |
|---|---|---|---|
| a | alos
apoy |
pasar
abâs |
sala
bâbâ |
| i | iyâ | bhiru
raddhin |
manḍi
mandhi |
| u | - | dhuri
ḍuri |
paju
labu |
| e | eppa'
ella |
nèser
seksek |
- |
| è | èntar
ènga' |
sèksèk
malèng |
talè
sapè |
| o | olo'
olok |
rèpot
ḍokar |
pao
rao |
Aksara matè
| Aksara matè | Conto pangangghuyân è ḍâlem oca' | ||
|---|---|---|---|
| è aḍâ' | è tengnga | è buḍi | |
| b | bârâ | lobâr | sabâb |
| c | cangkèm | moncar
lonca |
- |
| d | dumeng | badal | morèd |
| ḍ | ḍârâ | buḍu | - |
| f | fakèr | kafan | wâkaf |
| g | gâmbus | anggâ' | - |
| h | halal | ahèr | - |
| j | jâḍiyâ | paju | - |
| k | korang | sakè' | otek |
| l | larang | malo | kapal |
| m | mare | ambu | ḍâlem |
| n | nèser | pènang | papan |
| p | pèrèng
perrèng |
nompa | kèlap |
| q | quran | furqan | - |
| r | rammè | sarè | kasor |
| s | sèyang | moso | bherrâs |
| t | tèkos | matta | sèsèt |
| th | tharat | kottha | - |
| v | vitamin | rèvolusi | - |
| w | wâjib | towa | - |
| y | yâkèn | rèya | - |
| z | zâkat | mu'jizât | - |
Cateḍḍhân:
Horop matè f, q, v, x, bi' z èyangghuy è ḍâlem bhâsa Madhurâ ka'angghuy nolès ca'-oca' serrebbhân.
Campowanna aksara matè
Ḍâlem bhâsa Madhurâ bâḍâ campowan aksara sè noddhuwaghi fonem, akadhi: /kh/, /ng/, /ny/, bi' /sy/, bân lèma' fonem berrâ' antep. Fonem berrâ' antep (beraspirasi) bân berrâ' alos otabâ berrâ' gherrungan (tak beraspirasi) arèya bhidhâ è ḍâlem bhâsa Madhurâ, mangkana parlo èberri' tanḍhâ sè bhidhâ kèya. Akadhi bârâ bân bhârâ, ḍâḍâ bân ḍhâḍhâ, bâjâ bân bhâjhâ, sarta bâgi bân bâghi.
| Aksara matè | Conto pangangghuyân è ḍâlem oca' | ||
|---|---|---|---|
| è aḍâ' | è tengnga | è buḍi | |
| kh | khoso' | èkhlas | - |
| ng | ngoḍâ | bângal | sarong |
| ny | nyaman | bânnya' | - |
| sy | syarat | masyarakat | - |
| bh | bhârâ | cabbhi | - |
| dh | dhârâ | dhudhul | - |
| ḍh | ḍhengḍheng | anḍhâng | - |
| gh | ghâghâman | bighi | - |
| jh | jhârân | tajhin | - |
Aksara marḍuwânè
Bâḍâ tello aksara marḍuwânè sè èyangghuy è ḍâlem bhâsa Madhurâ, è antarana:
| Aksara marḍuwânè | Conto pangangghuyân è ḍâlem oca' | ||
|---|---|---|---|
| è aḍâ' | è tengnga | è buḍi | |
| ay | - | nyaynyay | tapay
labây |
| uy | - | loyloy | kompoy |
| oy | - | kerbhuy | |
Panolèsan oca'
Oca' ḍhâsar
- Oca' sè aropa'aghi oca' ḍhâsar ètolès èpadhâddhi sèttong. Akadhi:
| sèngko' |
| korsè |
| celleng |
| sapolo |
- Oca' sè è ḍâlemma aghâḍhuwân aksara matè rangkep, kaḍuwâ aksara matè ghellâ' paḍâ ètolès kabbhi, kajhâbâ aksara matè berrâ' antep. È aksara matè berrâ' antep, cokop ètolès aksara matè sè èbuḍina bhâi. Akadhi:
| kemmè |
| bheḍḍhâ |
| bânnè |
| cocco |
- Monyè hamzah otabâ bisat ètanḍhâi bi' tanḍhâ apostrof ('). Akadhi:
| paka' |
| panḍârâ' |
| pa'a' |
| lè'èr |
- Monyè [w] bân [y] sè bâḍâ è antara ḍuwâ' aksara oḍi' sèttong oca' ḍhâsar, kodhu ètolès. Akadhi:
| jârèya |
| kowa |
| saḍiyâ |
| arowa |
Oca' obâ'ân (anḍhâ'ân)
- Oca' sè ollè èmbuwân (ter-ater, sessellan, otabâ panotèng), akadhi:
| mèghâ' |
| alakè |
| èporop |
| pènarèng |
- Kalamon bujud ḍhâsar aropa campowan oca', ter-ater otabâ panotèng ètolès asambhung bi' oca' sè ngaḍâ'i otabâ è buḍina , dhinèng campowan oca'na ètolès mèsa. Akadhi:
| atèngka pola |
| tèngka polauna |
| noro' oca' |
- Kalamon bujud ḍhâsar aropa campowan oca' sè ollè ter-ater bân panotèng dhâdhâp, mangka campowân oca' ghellâ' ètoles rampèt, akadhi:
| satèngkapolana |
| partangghungjâwâbhân |
| èparajâkènè'è |
- Monyè sè èsebbâppaghi pangèmbuwân, ènga' [y], [w], hamzah otabâ bisat ('), bân aksara matè rangkep, kodhu ètolès akadhi:
| matèya | bânne | matèa |
| akopèyan | bânne | akopèan |
| èpessèyana | bânne | èpessèana |
| èpadhâddhiyaghi | bânne | èpadhâddhiaghi |
| èsapowana | bânne | èsapoana |
| kalagghuwân | bânne | kalagghuân |
| mèra'a | bânne | mèraa |
| èjhânjhi'i | bânne | èjhânjhii |
| èrampè'è | bânne | èrampèè |
| èyokor | bânne | èokor |
| èyella'è | bânne | èella'è |
| bâjârraghi | bânne | bâjâraghi |
| pajungngèpon | bânne | pajungèpon |
| tekketaghi | bânne | teketaghi |
- Ca'-oca' sè è buḍina ètotop bi' aksara matè mon ollè panotèng -a, -an, -ana, -è, bân -èn èrampèt tor tâḍâ' paobâ'ân, akadhi:
| alajârâ |
| ngènomana |
| kakennyangen |
- Ca'-oca' sè è buḍina ètotop bi' aksara matè mon ollè panotèng -na aksara matè ghellâ' kodhu ètolès rangkep. Dhinèng n è -na kasebbhut alebbhur akadhi:
| jhârânna |
| ro'omma |
| po'loddhâ |
| sabâbbhâ |
- Ca'-oca' sè è buḍina aksara oḍi' bân monyè hamzah otabâ bisat ('), mon ollè panotèng -na, panotèngnga ta' aobâ akadhi:
| bengkona |
| pèssèna |
| sakè'na |
| oḍi'na |
Sombher
- ↑ Tim Balai Bahasa Provinsi Jawa Timur. 2012. Pedoman Umum Ejaan Bahasa Madura yang Disempurnakan (Edisi Revisi). Balai Bahasa Provinsi Jawa Timur. Sidoarjo.