Bhlimbhing bulu
Bhlimbhing bulu (Averrhoa bilimbi L.) segghut èsebbhut kalabân bhlimbhing ghângan otabâ bhlimbhing cèlo’, polana rassana sè cèlo’ bân biasana èghuna’aghi ka'agghuy palappa otabâ camporanna jhâmo. Bhlimbhing bulu oḍi’ è katègghiyân 5m sampè’ 500m è attas parmoka’anna tasè’.
| Bhlimbhing bulu
| |
|---|---|
Averrhoa bilimbi  | |
 | |
Taksonomi (id)  | |
| Superkerajaan | Eukaryota |
| Kerajaan | Plantae |
| Divisi | Tracheophytes |
| Ordo | Oxalidales |
| Famili | Oxalidaceae |
| Genus | Averrhoa |
| Spesies | Averrhoa bilimbi Linnaeus, 1753 |
.jpg)
Buwâ panèka asalla dâri Polo Maluku terros nyalambher ḍâ’ ka sakabbhinna kennengngan è Indonesia[1]. Bhlimbhing bulu ghâmpang ètamen bân ghâmpang abuwâ, biasana bisa abuwâ samarèna omor 3-4 taon. Jumlanna buwâ sè èyasèlaghi bisa sampè’ 1.500 buwâ per bhungka.
Morfologi
beccè'Bhlimbhing bulu anḍi’ bhungka sè kasar bân agelombang, bârnana coklat ngodâ. Bhungkana bisa tombu sampè’ ± 15 mètèr. Ḍâunna aropa ghibes ghânjhil kalabân 21-45 anak ḍâun sè aghânding, okoranna 21-10 cm x 1-3 cm bân abârna bhiru. Buwâna loncong, lanjhânga ra-kèra 4-6 cm, abârna bhiru bâk nèng-konèng.
Ghaḍhuwân Kimia
beccè'È ḍâlem 100gr bhlimbhing bulu bâḍâ 92,9 gr aèng ; 35 mg vitamin C ; bân 13 mg fosfor. Buwâ panèka jhughân anḍi’ kandungan vitamin A, B, bân C[2].
Manfaat
beccè'Buwâ bhlimbhing bulu cè’ amanfaatta ka'angghuy obhât bâto’, nyo-ngaronyo, dusdus, sakè’ ghighi, bân ka'angghuy palappa dâpor. Salaènna panèka bisa jhughâ èkaghâbây sirup bân manisân. Biasana buwâ, bhungka, bân dâunna bisa èghuna’aghi ka'angghuy tambhâna astringent, ka'angghuy mabânnya’ pangalowarna empedu, antiradang, bân malancar senni.
Bhlimbhing bulu aman ka'angghuy èkakan polanna bânnya’ hasiyattâ. Tapè mon cè’ bânnya’na bisa ècapo’ karaconan polana anḍi’ ghâḍhuwân asam oxalic. Bisa jhugâ sampè’ nyebbabaghi gagal ginjal. Mon ampon ècapo’ panèka èyanjuraghi dhuli ghibhâ ka roma sakè’ ka'angghuy cuci ḍârâ.