Di Bawah Lindungan Ka'bah (novèl)

Di Bawah Lindungan Ka'bah iyâ arèya novèl bân karjâ sastra klasik Inḍonesia sè èyangghit bi' Haji Abdul Malik Karim Amrullah otabâ sè kalonta klabân nyama Hamka. Novèl arèya èpaterbi' bi' Balai Pustaka è taon 1938.

Novèl arèya nyarèta'aghi carèta antarana Hamid bân Zainab sè paḍâ-paḍâ trèsna, tapè tapèsa amarghâ bhidhâ status sosial saèngghâ Zainab èbâlâi bi' èbhuna ghâbây mènta orèng lakè' laèn ma'lè abhâkalan orèng lakè sè ella èpèlèyaghi. È akhèr carèta Hamid motossaghi èntar ka Mekka pas terros ngalakonè ibâdâ saèngghâna ètemmo matè è aḍâ'na Ka'ba san pas tao jhâ' Zainab matè kèya.

Novèl arèya èsambhâd bhâghus bi' acem-macemma orèng, la-mala kangsè satèya ella èkaghâbây filem ḍu kalè. Kaḍuwâ filemma abhul-ombhul paḍâ, iyâ arowa è taon 1981 bân 2011.

Ngennallaghi nyama

Ajjhi Abdul Malik Karim Amrullah otabâ sè kaoncara klabân nyama Hamka iyâ arèya muslim sè asalla ḍâri Minangkabau sè lahèr bân èpadibâsa è ḍâlem bhâla sè alèm aghâmana. Hamka mèkkèr jhâ' traḍisi sè bâḍâ è maghârsarè è sakobhengnganna mènangka anḍhângan ka'angghuy mamajhu aghâma. Pèkkèran arèya paḍâ bi' eppa'na sè mèkkèr ḍâ'iyâ kèya, Abdul Karim Amrullah^[1]^[2]. Samarèna ngalakonè parjhâlânan ka Jhâbâ bân ka Mekka sajjhek omor 16 taon ka'angghuy nyarè èlmo, Hamka molaè alako ngajhâr dhâddhi ghuru aghâma è Ḍèli, Somattra Ḍâjâ, terros è Makassar, Sulawesi Lao'^[1]. È parjhâlânna rowa, otamana bâjâ bâḍâ è Tèmor Tengnga, Hamka bânnya' maca karjâ ḍâri ahi bân panolès Islam, tamaso' karjâ panolès sè asalla ḍâri Messir, Mustafa Lutif al-Manfaluti kangsè karjâ bhujhângghâ Èrropa sè ella èpertal ka bhâsa Arab. È taon 1935, Hamka abâli ka Meḍan. È Meḍan, Hamka molaè nolès Di Bawah Lindungan Ka'bah bâjâ dhâddhi jhuru beccè' ka'angghuy majalah Islam mèngguwân Pedoman Masyarakat. È ḍissa', Hamka pas ngennallaghi jhâ' nyama lontana iyâ arèya Hamka^[2].

Carèta

Hamid aropa'aghi orèng Islam sè lahèr è Minangkabau, Somattra sè pèra' oḍi' bi' èbhuna sajjhek aomor empa' taon polana eppa'na ella adhigghâl dhunnya. Bâjâ aomor ennem taon Hamid èpasakola bi' Ajjhi Ja'far abhâreng ana' binè'na sè nyamana Zainab è sakola'an sè paḍâ. Samarèna nammattaghi pamolangan bâng-sèbâng è sakola'an Hindia Bâlândhâ, Hamid bân Zainab molaè paḍâ trèsna tapè ḍâ-paḍâ ta' abâlâ kangsè orèng kaḍuwâ jiyâ ta' abhâreng amarghâ Hamid ngallè ḍâri Paḍang ka Paḍang Panjang ka'angghuy nerrossaghi pamolangannya ka sakola'an aghâma. Tapè sajjhek eppa'na Zainab adhigghâl omor, sè pas èsosol bi' èbhuna Hamid, kaḍuwâ orèng ghellâ' ella rangrang tatemmo. È sèttong bâkto, pas Hamid bân ebhuna Zainab sè nyamana Asiah tatemmo, Asiah mènta ma'lè ana'na akabin bi' sapopona. Pamènta èbhuna Zainab arowa èkalako bi' Hamid polana ènga' kèya sè pas èbhuna ghi' bâḍâ jhâ' ta' èbâghi akabin bi' Zainab polana kellas sosialla sè bhidhâ. Hamid lajhu arassa seddhi amarghâ kapotosan sè ella èpèlè, Hamid pas èntar ka Mekka marè jiyâ.

Sataon bâḍâ è Mekka, Hamid sè ella molaè kè'-sakè'an tatemmo bi' Salèh. Binèna Salèh, Rosna, arowa kanca semma'na Zainab saèngghâ Hamid ollè tao kabhârrâ Zainab, tamaso' jhâ' Zainab trèsna kèya ka abâ'na bân Zainab burung sè akabina bi' orèng lakè' pèlèyanna èbhuna. Samarèna tao jhâ' ta' dhâddhi sè akabin, Hamid aniyat abâliyâ ka Paḍang satamatta ongghâ hajji. Pas bâkto sè abhârengngan, Salèh ngèrèm sorat lèbât binèna ka'angghuy èkèrèm ka Zainab, èssèna nyarèta'aghi jhâ' tatemmo bi' Hamid. Tapè Salèh ollè bâlessân ḍâri binèna jhâ' Zainab ella adhigghâl omor. Salèh ta' ngânḍhâi Hamid jhâ' Zainab ella matè. Tapè Hamid maksa terro taowa èssè soraddhâ, pas èkabâlâ bi' Salèh jhâ' Zainab ella matè. Ta' abit Hamid pas adhigghâl omor kèya è aḍâ'na Ka'ba.

Kapanolèsan bân tèma

Di Bawah Lindungan Ka'bah ètolès klabân bujud kènḍâ' bân robâ bhâsa sè rèngkes. Kritikus sastra Inḍonesia, Bakri Siregar ngangghep jhâ' tolèsanna Hamka sè ènga' rèya dhâddhina amarghâ Hamka noro'è roba panolèsan sè èwajippaghi bi' Balai Pustaka^[1]. Dhinèng ahli ḍokumèntasi sastra Inḍonesia, H. B. Jassin, ngoca' jhâ' Hamka anḍi' robâ bhâsa sè "rèngkes tapè anḍi' erro"^[3]. Kritikus sastra sè laèn, Maman S. Mahayana, Oyon Sofyan, bân Achmad Dian nyambhâd jhâ' tolèsanna Hamka akantha robâ bhâsa ḍâri Messir, Mustafa al-Manfaluti^[4].

Tanḍhâ tanangnga Hamka

Di Bawah Lindungan Ka'bah anḍi' robâ panyarèta'an sè asèpat ḍiḍaktis, sè tojjhuwânna ka'angghuy ngajhâr para pamaca sè aḍhâsarraghi klabân paddhu pandhengnga panolès. Mètorot Jassin, Hamka lebbi nga'âḍâ'i ajhârân bhâb ḍhâsar-ḍhâsar Islam èbhânḍhingngaghi nyarèta'aghi tèma sè moḍèren, akadeng kabânya'ân panolès bâjâ rowa. Bân polè lebbi ngritik pan-brâmpan traḍisi sè ta' sapandheng klabân Islam^[3].

È novèl arèya, Zainab èkacarèta anḍi' bâtek orèng binè Minangkabau sè samanè ènga' bân ngastètè klabân adhât sè jhâ' sampè rosak. Hal ghellâ' bisa èyabâs klabân petthèghân bâtek Zainab è ḍâlem ajâgâ adhât sè kennèng katèngal è oḍi' rè-sa'arèna^[5]. Hamka nyarèta'aghi kabbhi carèta klabân cara ḍèskripsi bân narasi. Cara bhâsa sè èghuna'aghi è antarana asosiasi, antithese, pleonasme, repetisi, klimaks, hiperbolisme, personifikasi, metaphora, bân euphimisme. Dhinèng amanat kasabbhina iyâ arèya è ḍâlem ngaddhebbhi parkara rèya kodhu lebbi bijâk bân ngarsaè karsana orèng laèn, sarta kodhu sabbhâr bân narèma kanyata'an makkèna masakè' atè^[6].

Terbi'na karjâ

Di Bawah Lindungan Ka'bah èpaterbi' bi Balai Pustaka è taon 1938,diterbitkan oleh Balai Pustaka pada tahun 1938. Balai Pustaka kappra nola' karjâ sè tèmana aghâma amarghâ ngalakowaghi rèsistènsi mongghu praktik panèndhessân kolonial Bâlândhâ è Inḍonesia. Makkè ḍâ'iya, novèl arèya bisa ta' ècapo' sènsor Balai Pustaka polana pèra' èyangghep aghâmbhârraghi Islam bhâi^[3]. Hamka pas materbi' empa' novèl laèn sa'abiddhâ bâḍâ è Mèḍan^[2], tamaso' Tenggelamnya Kapal Van der Wijck sè bânnya' orèng ngangghep karjâ sè paling bhâghussâ. Samarèna eccapan sè kapèng pètto', novèl arèya èpaterbi' bi' Bulan Bintang^[4].

H.B. Jassin nolès jhâ' Di Bawah Lindungan Ka'bah ètolès klabân lèbur bân èndhâ^[3]. Bakri Siregar ngangghep jhâ' novèl arèya ècarèta'aghi klabân bhâghus bân roba panolèsanna kowat^[1]. Kritikus sastra Inḍonesia sè asalla ḍâri Bâlândhâ, A. Teeuw, nyambhâd jhâ' karjâna Hamka rèya talèbât mentingngaghi nilai moral bân carètana asèpat sèntimèntal, A. Teeuw arassa jhâ' novèl arèya bhâkal maghâmpang pamaca Bârâ' ngartè'è kabhudhâjân Inḍonesia è taon 1930-an^[2].

Aḍaptasi

Di Bawah Lindungan Ka'bah ella ḍu kalè èyaḍaptasi dhâddhi filem lajâr lèbar. Sè kapèng sèttong, filem sè rilis è taon 1977 bân Asrul Sani sè dhâddhi sutraḍarana, abhul-ombhul Para Perintis Kemerdekaan bân èbintangè bi' panyanyi ḍangḍut Camelia Malik mènangka Zainab. Aḍaptasi rèya ngangghâllaghi parjuwângan trèsnana ḍuwâ' tokoh klabân latar belakang parjuwângan ngaddhebbhi kakowatanna kolonial Bâlândhâ^[7]. Filem arèya suksès mennangngaghi ḍuwâ' Piala Citra ḍâri ennem nominasi è Festival Film Indonesia 1977^[8].

Aḍaptasi sè kapèng ḍuwâ', èpaterbi' è taon 2011 klabân bhul-ombhul Di Bawah Lindungan Ka'bah, sè sutraḍarana Hanny R. Saputra bân èbintangè bi' Herjunot Ali mènangka Hamid bân Laudya Cynthia Bella mènangka Zainab. Aḍaptasi sè rèya afokus ḍâ' ka carèta katrèsnan. Makkè' èkritik polana panyabâ'ân proḍuk bân parampasan kabhibhâsân artistik sè talèbat katèngal^[7], filem arèya èyosollaghi bâkkèla Inḍonesia è Academy Awards sè kapèng-84 ka'angghuy Film Berbahasa Asing Terbaik^[9], tapè ta' maso' nominasi akhèr^[10].

Sombher

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Siregar, Bakri (1964). Sedjarah Sastera Indonesia. 1. Jakarta: Akademi Sastera dan Bahasa "Multatuli". OCLC 63841626.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Teeuw, A. (1980). Sastra Baru Indonesia. 1. Ende: Nusa Indah. OCLC 222168801.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Jassin, H.B. (1985). "Hamka, Pengarang Di Bawah Lindungan Kaabah". Kesusastraan Indonesia Modern dalam Kritik dan Esei I. Jakarta: Gramedia. hlm. 46–53. OCLC 36434233.
↑ ^4,0 ^4,1 Mahayana, Maman S.; Sofyan, Oyon; Dian, Achmad (1995). Ringkasan dan Ulasan Novel Indonesia Modern. Jakarta: Grasindo. ISBN 978-979-553-123-4.
↑ Helda, Trisna (2016-04-28). "HARGA DIRI PEREMPUAN MINANGKABAU DALAM NOVEL DI BAWAH LINDUNGAN KA'BAH KARYA HAMKA". Gramatika STKIP PGRI Sumatera Barat. 2 (1). doi:10.22202/jg.2016.v2i1.1409.
↑ http://riset.unisma.ac.id/index.php/jp3/article/view/5723
↑ ^7,0 ^7,1 Mubarak, Makbul (28 Augustus 2011). "From Masterpiece to Teen Flick". The Jakarta Post.
↑ "Penghargaan Para Perintis Kemerdekaan". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: National Library of Indonesia and Sinamatek.
↑ "63 Countries Vie for 2011 Foreign Language Film Oscar". oscars.org. Academy Awards. 2011-10-13.
↑ "9 Foreign Language Films Vie for Oscar®". oscars.org. Academy Awards. 2012-01-28.

[:0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Siregar, Bakri (1964). Sedjarah Sastera Indonesia. 1. Jakarta: Akademi Sastera dan Bahasa "Multatuli". OCLC 63841626.

[:1-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Teeuw, A. (1980). Sastra Baru Indonesia. 1. Ende: Nusa Indah. OCLC 222168801.

[:2-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Jassin, H.B. (1985). "Hamka, Pengarang Di Bawah Lindungan Kaabah". Kesusastraan Indonesia Modern dalam Kritik dan Esei I. Jakarta: Gramedia. hlm. 46–53. OCLC 36434233.

[:3-4] 4,0 ^4,1 Mahayana, Maman S.; Sofyan, Oyon; Dian, Achmad (1995). Ringkasan dan Ulasan Novel Indonesia Modern. Jakarta: Grasindo. ISBN 978-979-553-123-4.

[5] Helda, Trisna (2016-04-28). "HARGA DIRI PEREMPUAN MINANGKABAU DALAM NOVEL DI BAWAH LINDUNGAN KA'BAH KARYA HAMKA". Gramatika STKIP PGRI Sumatera Barat. 2 (1). doi:10.22202/jg.2016.v2i1.1409.

[6] ttp://riset.unisma.ac.id/index.php/jp3/article/view/5723

[:4-7] 7,0 ^7,1 Mubarak, Makbul (28 Augustus 2011). "From Masterpiece to Teen Flick". The Jakarta Post.

[8] "Penghargaan Para Perintis Kemerdekaan". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: National Library of Indonesia and Sinamatek.

[9] "63 Countries Vie for 2011 Foreign Language Film Oscar". oscars.org. Academy Awards. 2011-10-13.

[10] "9 Foreign Language Films Vie for Oscar®". oscars.org. Academy Awards. 2012-01-28.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]