Diabetes gestasional
Diabètes gestasional iyâ arèya intolèransi glukosa è ḍâlem bâkto ngandung sè è molaè ḍâri omor 24 mènggu bân sampè’ proses arèmbi’. Diabètes gestasional bhidhâ kalabân diabètes è bâkto ngandung moso diabetes sè ampon èdiagnosis sabellunna.
Macemma diabètes gestasional è ghâbây ḍâri priscilla white taon 1949 kalabân edisi revisi taon 1980. Klasifikasi nèka è bhidhâ’aghi kalabân omor sè è bâkto ècapo' diabètes, abitthâ bâkto diabetes bân bâḍâ enjâ’na komplikasi è pembuluh dârâ. White aḍu’um diabètes gestasional ka 9 kellas.
Bâḍâ brâmpan faktor sè anyebab-aghi sèttong bâ-binè’ sè ngandung anḍi’ kecendrungan ka’angguy ècapo’ diabetes gestasional ètembhâng bâ-binè’ sè laèn. Faktor-faktor kasebhut iyâ arèya etnis, omor bâ-binè’ sè ngandung è yattassa 40 taon, indeks massa tubuh (IMT) sè lebbi ḍâri 30 khg/m, anḍi’ riwayat peningkatan kadar gula ḍârâ, riwayat kaluwarga sè andi’ diabetes melitus. Riwâyât andi’ diabetes melitus sabellunna, riwâyât arèmbi’ kalabân bhâji’ rajâ è bâkto ngandung (BMK), sindrom polikistik ovarium, riwâyât pengobatan kortikosteroid bân antiseptik tor ngandung bhâji’ kembhâr.
Sebbâb bâḍâna diabetes gestasianol perrèna disfungsi sel beta pankreas sè anyebab-aghi resistensi insulin sè jughân èpangaroè ḍâri hormon-hormon è bâkto ngandung sè èhasèllaghi ḍâri calon èbhu otabâ sè èhasèllaghi ḍâri plasènta bhâji' sè ghi' è tabu'.
Federasi obsterti bân ginekologi internasional otabâ International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) anetteppaghi macemma parkara sè kodhu èka'anḍi' diagnosis diabetes gestasional palèng anyar taon 2015. Kritèria sè anyar nèka alaènnaghi cara diagnosis diabetes gestasional kalabân diabetes è bâkto ngandung. Sèttong bâ-binè’ èkoca’ anḍi’ diabetes gestasional nalèka kadhâr ghulâ ḍârâna 5,1-6,9 mmol/liter (95-125 gr/dl), otabâ kadhâr ghulâ ḍârâ 1 jam salastarèna èberri’ 75 gram glukosa ≥ 10 mmol/liter (180 mg/dl), otabâ kadhâr ghulâ ḍârâ 2 jam salastarèna èberri’ 75 gram glukosa 8,5-11 mmol/liter (153–199 mg/dl).
Ngobhâdhi diabetes gestasional iyâ arèya bâḍâ ḍuwâ’ yakni terapi nonfarmakologi bân terapi farmakologi. Terapi nonkarmafologi iyâ arèya terapi sè amodifikasi pola ngakan otabâ terapi gizi medis, olahraga manajemen berrâ’ bhâdhân, èdukasi bân dukungan psikososial tor pengawasan ghulâ ḍârâ mandiri. Samantara terapi farmakologi iyâ arèya terapi sè ngangguy insulin otabâ obat antidiabetik oral iyâ arèya glibenklamida bân metformin.
Diabetes gestasional bhâkal ambu saamponna arèmbi’, hal nèka sè abhidâ’aghi kalabân diabetes melitus tipe 1 otabâ tipe 2. Namong, pamarèksa’an kontrol 4 sampè’ 12 mènggu samarèna arèmbi’ kodhu èkalako sopajâ ongghu-ongghu amastèyaghi kabâḍâ’ân kasebbhut ta’ sajân dhâddi diabetes melitus tipe 2.
Diabetes gestasional bhâkal aberri' pangaro ka janin bân calon èbhu. Kompilaksi ka janin iyâ arèya rèmbi’ prematur, bhâji’ rajâ è bâkto masa ngandung, trauma rèmbi’, hipoglikemia, sindrom distres pernapasan ka bhâji’, jaundis, hipokalsemia, kalaènnan jantung, bhâji’ èlahèrraghi matè bân resiko ècapo’ melitus tipe 2. Samantara ka calon èbhu komplikasina aropa’aghi preeklamsia, proses alahèrraghi è induksi otabâ sampè’ operasi sesar, hipertensi, rèmbi’ ta’ cokop bulân, polihidramnion, pendarahan salastarèna rèmbi’, infeksi, ècapo’ diabetes gestasional polè bân kamungkinan akembang dhâddi diabetes melitus tipe 2, peningkatan resiko ècapo’ sindrom metabolik bân panyakèt kardiovaskular, penyakèt ginjal bân retinopati diabetik.
Mètorot global, prevalensi diabetes gestasional malarat ètantowaghi polana bâḍâ brâmpan kriteria diagnosis sè bisa èghuna’aghi bân proses skrining diabetes gestasional ta’ èkalako è sakabbina naghârâ. Namong, èrakèra angkana iyâ arèya 3-9% ḍâri total sakabbhina kalahèrran è dhunnya. Taon 2 015, penelitian sè asifat global anunju’aghi prevalensi diabetes gestasional 24, 2% è Asia Tenggara, 21,8% è Timor Tengah bân Afrika Utara, 15,8% è Eropa, 14,9% è Amerika Utara bân Kepulauan Karibia, 13, 2% è Amerika Tengah bân Amerika Selatan, 12,45% è Pasifik Barat bân 10,5% è Afrika Sub-Sahara.