Fibromyalgia

Fibromyalgia otabâ sindrom fibromyalgia iyâ arèya kabâḍâ'ân klinis sè è tanḍâi kalabân nyeri kronis sè kalabân respon nyeri sè ongghâ kalabân panekkanan. Gejala laènna termasok karana lesso otabâ kalessoan sampè' è tèngkat tartanto sè merrè ka aktivitas biyasana, masalah tèdung bân masalah pèkkèran. Pan-brâmpan pasien alaporraghi bâḍâ na sindrom soko gelisah (Restless Legs Syndrome; RLS), masalah perro' otabâ kennengngenna kemmè, matè rassa bân kasemmotḍhân, sarta kapekka'enna ka mè-rammèyan, ra'-tèra', otabâ suhu. Fibromyalgia serring è kaè'aghi kalabân kacemmasân, depresi, ban gangguwân stres karna trauma. Macem nyo'nyo'na kronis laènna jhughâ serring kaloar.

Sebbab fibromyalgia pakghun ghita' è kataowè, tapè kombinas faktor genetik bân lingkungan è yakènnè terlibat. Kabâḍâ'ân arèya bisa è patoron secara genetik. Faktor laènna sè ollè è libâttaghi antara laèn stres psikologis, trauma bân infeksi tertanto. Rassa sakè' sè kalowar ollè è sabâbaghi kalabân prosès è sistem saraf posat bân kabâḍâ'ân arèya è sebbhut kalabân "sindrom sensitisasi sentral". Fibromyalgia è angghâp kalabân kalaènan bi' Institut Kasèhatḍhân Nasional Amerika Serikat. Satèya taḍâ' tes diagnostik husus. Diagnosis ollè è tegga'aghi kalabân mangallè panyakèt laènna bân abhuktèyyaghi pan-brâmpan gejala sè bâḍâ.

Fibromyalgia è parkèra'aghi ollè apangaro 2-8% populasi. Rèng binè' lebbi serrèng menderita panyakè' arèya duwâ' kalè lebbi serrèng katembhâng rèng lakè'. Angka kasebbhut cora' paḍâ è bânnya' kennengngan è dunnya bân è antara antara bhudhâjâ sè ta' paḍâ. Fibromyalgia pertama kalè na è definisiaghi è taon 1990, kalabân kriteria sè è paanyar è taon 2011. Bâḍâ kontroversi tentang klasifikasi, diagnosis, bân pangobatḍhân fibromyalgia. Maskè pan-brâmpan pihak arassa diagnosis fibromyalgia bisa adampak jhubâ' ka orèng, penelitian laèn ngangghâp amanfaat.

Pangobatḍhân fibromyalgia dhâddhi malarat. Rekomendasi pangobatḍhân na serrèng acakuppaghi tèdung sè cokop, olahraga saccara taratur, bân akonsumsi kakanan sè sehat. Terapi kalakowan kognitif (CBT) jhughâ ollè abhânto sè ngalamè panyakè'. Obhât duloxetine, milnacipran otabâ pregabalin ollè è ghuna'aghi. Pangghunaan obhât nyo'-nyo' opioid pakghun kontroversial, pan-brâmpan pihak anyata'aghi kaghunaânna ta' è dukung kalabân bhuktè, sedangkan pihak laèn ngoca' opioid lemma pola bisa è ghuna'aghi lamon obhât laèn ta' efektif. Suplemen kakanan ta' anḍi' bhuktè sè adukung pangobatḍhân. Maskè fibromyalgia ollè abit, lamun ta' anyebbabpaghi kamatèyan otabâ karosakghân jaringan. Artè "fibromyalgia" asalla ḍâri bhâsa Latèn fibro-, iyâ arèya "jaringan sè aserrat", bhâsa Yunani μυώ myo-, "otot", bân bhâsa Yunani άλγος algos, "nyeri" (nyo'-nyo'), saèngghâ artè arèya ollè è artèaghi kalabân "nyeri otot dan jaringan ikat fibrosa".