Malahayati
Keumalahayati otabâ Malahayati (1 Jânuwari 1550-30 Juni 1615) iyâ arèya rèng binè' parjhurit Kasoltanan Acèh. Asma ramana iyâ arèya Laksamana Mahmud Syah. Mbana ḍâri ghâris ramana iyâ arèya Laksamana Muhammad Said Syah, potrana Soltan Salahuddin Syah sè marènta sakètar taon 153-1539 M. Soltan Salahuddin Syah iyâ arèya potrana Soltan Ibrahim Ali Mughayat Syah (1513-1530 M), pendiri Kerajaan Acèh Ḍarussalam.[1]
 | |
| Carèta oḍi' | |
|---|---|
| Èlahèraghi | 1550  Aceh Besar (id)  |
| Sèdhâ | 1615 (64/65 taon) Aceh Besar (id) |
| Tempat pemakaman (id) | Krueng Raya (id) |
| Kegiatan (id) | |
| Pekerjaan (id) | Personel militer (id) |
Penghargaan (id) | |
Taon 1585–1604 Malahayati dhâddhi Kapala Bhârisan Pengawal Istana Panglima Rahasia bân Panglima Protokol Pamarènta Sultan Saidil Mukammil Alauddin Riayat Syah IV. Malahayati mimpin 2000 orèng klompo' Inong Balee (randhâ pahlawan sè ampon syahid) aperrang bi’ pal-kapal bân benteng Blandhâ tangghâl 11 Sèptember 1599 sampè’ matè’èn Cornelis de Houtman neng kapal.[1] Polan bângal, Malahayati ollè gellar laksamana bân kotare kalabân Laksamana Malahayati. Makamma bâḍâ è Bukit Krueng Raya, Lamrèh, Acèh Rajâ.
Pendidikan Angkatan Laut
beccè'Laksamana Malahayati èkenal jughân kalabân nyama Keumalahayati. Dhibi'na èlahèragi è Acèh Rajâ è taon 1550. È masa nak-kanak bân remaja dhibi'na ollè pendhidhighân Maligi. Malahayati ghi' akarabhât sareng soltan Acèh. Eppa'na bân embana abhâktè è kasoltanan Acèh mènangka panglèma angkatan tasè'. Ḍâri ḍissa smangat kelautan Malahayati angghâl. Dhibi'na pas noro'è jejak eppa'na bân embana kalabân noro' pendidighân militèr jurusan angkatan tasè' è akadèmik Baitul Maqḍis.
Mimpèn Inong Balee
beccè'Parjhuângan Malahayati melabân penjajah èmulaè samarèna pertempuran è lompong Haru. Armada tasè' kasoltanan Acèh melabân armada Portugis. È pertemporan rowa, Laksamana Zainal Abiḍin, lakèna Malahayati, matè. Samarèna èdhingghâl matè lakèna, Malahayati ngosolaghi ḍâ' soltan Acèh ghâbây abentu' klompo' sè a èssè randhâ prajurit Acèh sè matè saat paperrangan. Parmintaan rowa ètarèma. Dhibi'na èangka' mènangka pamimpèn klompo' Inong Balee kalabân pangkat Laksamana. Malahayati iyâ arèya orèng binè' Acèh ḍâ'-aḍâ' sè nyandhâng pangkat rèya.
Parjhuângan Melabân Blândhâ
beccè'Laksamana Malahayati bân klompo'na atugas ajâgâ pelabbhuwân-pelabbhuwân dhâghâng è Acèh. È tangghâl 21 Juni 1599, Laksamana Malahayati addhepphân kalabân kapal Blândhâ sè nyoba maksa kareppha. Laksamana Malahayati bân klompo'na tanto ta' bisa narèma. Kabbi mabâḍâ palabânan. Ḍâlem parèstèwa jârèya Cornelis de Houtman bân brâmpan pelaut Blândhâ tèwas. Frederick de Houtman, bâkkèl komandan armada Blândhâ, èpèghâ' sarèng piha' Acèh.
Sombher
beccè'- ↑ 1,0 1,1 "Laksamana Malahayati Perempuan Pejuang yang berasal dari Kesultaan Aceh". budaya.jogjaprov.go.id. 2022-09-12. aksès 2023-02-24.