Rahim
Rahim, uterus (ḍâlem bhâsa medis), kandungan, otabâ tian iyâ arèya organ reproduksi binè’ sè otama bâgi mamalia, tamaso’ manossa. Sala sèttong bhungkèlla arèya servik, abukka’ ka ḍâlem vagina, bân ujung settonga sè lebbi luas, sè èyangghep bhâdhân rahim, asambhung neng kaḍuwâ’ sisina sareng tabung Fallopian. Rahim anḍi’ bentu’ bân okoran sè acem-macem ḍâlem organisme sè bhidhâ. Ḍâlem manossa bentu’na akaḍi’ buwâ pir bân saokoran tellor ajâm. Pan-bârâmpan organisme akaḍi’ kocèng bân bâbi, tor jennis karnivora laènna anḍi’ rahim bipartite.
Rahim ètempataghi neng pelvis bân dorsal (bân biasana semmo kranial) ḍâ’ kandung kemih bân ventral ka rektum. Rahim ètonjhâng neng kennanga sareng pan-barampan ligamen. È luar masa nganḍung, okoran ghâris tengngana arèya pan-bârâmpan sentimeter. Rahim kabânnya’an acora’ otot. Lapisan permanen jaringan arowa sè paleng ḍâlem èsebbhut endometrium. È ḍâlem kabânnya’an mamalia, tamaso’ manossa, endometrium aghâbây lapisan e bâkto-bâkto katento, sè manabi lok nganḍung èdukkalaghi otabâ èserrep polè.
Dukkalla lapisan endometrial neng manossa nyebbâpaghi menstruasi (èkennal kalabân istilah “ḍâteng bulân” oreng binè’) salanjhânga taon-taon suburra orèng binè’. È mamalia laèn mungkin bâḍâ siklus sè lanjhâng abitta ennem bulân otabâ coma bârâmpa arè. Fungsi otama rahim arèya narèma pembuahan ovum sè ètanem ka ḍâlem endometrium, bân asalla kakanan arèya ḍâri pembuluh darah sè akembang sacara khosos ghâbây maksod rèya. Ovum sè èbuahi dhâddhi embrio, akembang dhâddhi fetus bân gestates sampè’ karèmbi’an.
Amarghâ rintangan anatomis akadi’ pelvis, rahim èsotok sabâgiyân ka ḍâlem tabu’ sampè’ perluasanna selama nganḍung. Ḍâlem masa nganḍung berrâ’na rahim manossa coma rakèra sekilogram (2.2 pon).
Anatomi Rahim Manossa
beccè'Rahim manossa coma bâḍâ ḍâlem organ reproduksi rèng binè’. Rahim abentu’ kaḍi’ buwâ pir otabâ buwâ alpukat sè okoran lanjhânga sakitar 7-7,5 cm bân lanjhâng sakitar 5,25 cm bân tebbel sakitar 2,5 cm bân tebbel dinding rahim rajâna 1,25 cm.
Bâḍâ 3 bâgiyân otama rahim manossa. Bâgiyân Fundus, Korpus, bân bâgiyân Serviks. Funuds aropa’aghi bâgiyân palèng attas proksimal neng rahim. È bâgiyân rèya bâḍâ saluran Tuba Fallopi sè macampo rahim kalabân ovarium. Bâgiyân korpus aropa’aghi bâgiyân rahim sè palèng rajâ. Korpus afungsi ka’angghuy kennanga tombu bân akembanga janis è ḍâlem rahim, iyâ arèya è ḍâlem rongga rahim otabâ Kavum Uteri. Bâgiyân katello’ ḍâri rahim èsebbhut Serviks. Serviks ebentu’ Pars Vaginalis Servisisi (Porsio) bân Pars Supravaginalis Servisis Uteri arèya bâgiyân sè bâḍâ è bâgiyân attas vagina.